Embedded Files
Gebouwd in 1743 ter vervanging van de kerkjes in Noorder- en Zuider-Drachten. De kerk is een rijksmonument.
10 november 1743
Terwijl predikant ds. Jesaias Hillenius de gelovigen toespreekt tijdens de eerste viering in de Grote Kerk, zijn timmerlui nog bezig het dak te dichten.
Kroniekschrijver Fabricius (Bearn Lap) berichtte erover in zijn bekende rijmstijl:
Ons kerck lag doen nog onberooyt, van binnen was hy niet voltooyt
Het was gewis na mijn onthoud, doen der tijden vrij wat koud
Den wind die was in het zuidwest, ten eersten was het niet vant best
De vensters van boven tot beneden, toe gedekt met mat en kleeden
Door sterke wind het raakte oopen, de timmerluy die zag men loopen
Manzuyr Tijs dien timmer baas, maakte doen vrij wat geraas
Zijn hamerslag die hoort men klinken, het gaf rumoer dat staat te dinken
Het spijker slag wiert hier gehoort, wel onder het gepredikt woort
Zuidkade 19
Foto van rond 1960.
Boven de toegangsdeur van de kerk bevindt zich een grote gedenksteen in Lodewijk XIV-stijl met de namen van kerkelijke notabelen.
Vóór de kerk ligt de tsjerkedraai: een met de hand bedienbare draaibrug om de Drachtstervaart over te steken.
Gebrandschilderde ramen
De Grote Kerk heeft vier gebrandschilderde ramen, gemaakt in 1743-1744 door de gebroeders Jurjen en Ype Staak uit Sneek. Het zijn de grootste ramen die van deze befaamde brandschilders bewaard zijn gebleven.
Op elk glas is links het wapen van Friesland geschilderd met rechts hetzelfde wapen gespiegeld (er is niet gekozen voor één groot wapen wegens de brede verticale middenstijl). Ze zijn geplaatst onder een kroon.
De ramen van links naar rechts:
De Edele Mogende Heeren Staaten in 't Minder Getal van Frieslandt 1743
Dit glas toont leeuwen als wapendragers; eronder staan hoornen des overvloeds.
Een "mindergetal" is een commissie met beperkte volmachten (zie Wikipedia).
De Edele Mogende Heeren Gedeputeerde Staaten van Frieslandt 1743
De wapens worden omgeven door kanonnen, kogels, vaandels, trompetten en trommels. Naast de wapens staan allegorische vrouwenfiguren, links met een hoed op een staak (vrijheid) en zeven gebundelde pijlen (eendracht), rechts met een zwaard en een staak met daarop een helm en een kuras (krijgsmacht).
NB Allegorische figuren zijn abstracte begrippen die als personage worden voorgesteld.
De Edele Mogende Heeren Raaden Provincijael Van den Hove van Frieslandt 1743
Naast de wapens staan allegorische vrouwenfiguren, links een geblinddoekte vrouw met zwaard en weegschaal (gerechtigheid), rechts een vrouw met boeken, papieren, slang en spiegel (voorzichtigheid). Er staan ook hoornen des overvloeds.
De Edele Mogende Heeren Reekenmeesters van Frieslandt 1743
Naast de wapens staan weer allegorische vrouwenfiguren; links de landbouw met korenaren, botervaatjes en een koeienkop, rechts de handel met mercuriusstaf en -helm en een schaal met geldbuidels. Wederom staan er ook hoornen des overvloeds.
Preekstoel en orgel
De preekstoel is in 1743 gemaakt in Lodewijk XV-stijl.
Op de vijf panelen staan allegorische figuren die het volgende uitbeelden: vrede, waarheid, geloof, hoop en liefde.
Het orgel stamt uit 1820 en is gebouwd door Jan Adolf Hillebrand.
Dit blijkt ook uit de opschriften onderaan het orgel: links staat I.A. Hillebrand Fecit en rechts Te Leeuwarden 1820.
Fecit betekent "Gemaakt door".
Het wapen van Drachten
Op de kerktoren staat het wapen van Drachten: drie turven met een kroon.
Turven turven
Nu we het toch over turven hebben: het is ook een werkwoord. Bij het tellen van turven (turfblokken) gebruikte men streepjes, vier verticale en een dwarsstreep erdoorheen.
Activiteiten in de kerk
Naast kerkelijke vieringen zijn er regelmatig andere activiteiten in de Grote Kerk, zoals concerten, exposities en andere culturele evenementen. Zie de website pgdrachten.nl.
Pastorie aan de Noordkade
Tegenover de Grote Kerk aan de Zuidkade stond op de Noordkade de pastorie (het grote gebouw op de foto). Makkelijk bereikbaar via de draaibrug over de Drachtstervaart.
Google Sites
Report abuse