Woonwijk De Drait is grotendeels gebouwd in de jaren 70.
Het is genoemd naar en grenst aan het riviertje Drait, waarvan de bedding ontstond door verschuiving van een gletsjer in de laatste ijstijd - zo'n 20.000 jaar geleden.
Toen in 1641 de Drachtstervaart werd gegraven, werden er ook drie sluizen ("vallaten") aangelegd. De eerste sluis, bij de monding van de Drachtstervaart, werd Buitenstvallaat genoemd. Als je daar nu gaat kijken, waan je je in een ver verleden.
De sluis en het sluiswachtershuis zijn rijksmonumenten. De ophaalbrug is een gemeentelijk monument.
Aan het Buitenstvallaat ligt al sinds 1710 een scheepswerf. In 1843 kwam die in bezit van Van der Werff. De huidige werfbaas heet (Oebele) Haiko van der Werff; hij is de 11ᵉ generatie scheepsbouwer!
De werf en de naastgelegen woning zijn gemeentelijke monumenten.
Van der Werff heeft een grote reputatie op het gebied van skûtsjebouw.
Meerdere Bûtenfallaatsters die hier in het verleden zijn gemaakt varen nog altijd mee in de jaarlijkse SKS, zoals het Jouster skûtsje Oeral thús uit 1923.
Via het Buitenstvallaat vaar je zo naar het grote water richting De Alde Feanen en de Friese Meren.
Jachthaven De Drait met 650 ligplaatsen aan Buitenstvallaat 2 is een ideale locatie voor passanten, onderhoud en stalling.
Een boot(je) huren kan natuurlijk ook, bijv. bij Yachtcharter De Drait.
Het Slingepark is van oorsprong een bospark. Tegenwoordig is het in gebruik voor allerlei vormen van ontspanning.
Met o.a. een skatebaan, jongerencentrum Place2B, speeltuin, basketbalveld, fitness circuit en een strandje is er voor elk wat wils.
Aan het begin van de zomer vindt hier het drukbezochte Simmerdeis-festival plaats.
Oostelijk van het Slingepark, aan de Jelle Plantingstraat, ligt Parkhaven - een passantenhaven en camperplaats. De haven heeft een directe vaarverbinding met de Friese Meren. Parkhaven is onderdeel van Waterfront Drachten.
Het kerkgebouw van NGK De Arke aan Flevo 161 is in 1979 gebouwd naar ontwerp van architect Roelof Kijlstra.
In een wijk waar straten zijn genoemd naar water, koos men voor de toepasselijke naam De Arke: zoals Noach de ark bouwde, zo bouwt Christus zijn kerk.
De Arke is ook een huiskamer voor de buurt: elke woensdag kun je tussen 10:00 en 11:30 uur binnenlopen voor een kopje koffie en om anderen te ontmoeten.
Vóór De Arke staat het bronzen kunstwerk Gotisch kerkraam, in 1975 ontworpen door de Groninger beeldhouwer Wladimir de Vries. Het refereert aan de kerk die hier in de middeleeuwen heeft gestaan - zie het nakomende onderwerp over de oorsprong van Drachten.
Op de kaart van Schotanus uit 1702 staat op de locatie van de huidige wijk De Drait een Oud Kerkhof.
Al rond het jaar 1200 was hier een nederzetting met een stenen kerkje en een kerkhof.
Door het stijgende water zagen de bewoners rond het jaar 1500 zich genoodzaakt uit te wijken naar hoger gelegen gebied. Dat werd gevonden op een zandrug ten oosten van de nederzetting - op de plaats van de latere dorpjes Noorder en Zuider Drachten.
De bewoners namen alles mee wat ze op hun nieuwe locatie konden gebruiken, maar het kerkhof (de "dodenakker") bleef achter.
Om de locatie van deze nederzetting te memoreren staat aan de Flevo, op het grasveldje naast De Arke, een monument. Het toont de contouren van het oude kerkje met in het midden een verticale structuur waarop staat:
Hier stond van rond 1200 tot 1500 een bakstenen kerk midden in een ommuurde dodenakker.
Op de kaart uit 1702 hierboven zie je ook de Sling weg en d'Oude Sling weg liggen - oude wegen die al rond het jaar 1400 bestonden. Ze waren de verbinding van Drachten met Kortehemmen, Boornbergum en het Smelne klooster in Smalle Ee.
Slinge of slink betekent moerassig gebied. Een slingweg loopt daar doorheen of er langs.
Ook vandaag de dag kom je de weg nog tegen:
Het oude kerkhof van vóór 1702 heeft een waardige opvolger gevonden in de Slingehof - Centrum voor ontmoeting en afscheid. Het is gelegen aan Overstesingel 1.
Dit is een absolute aanrader! Ben je in De Drait, bezoek dan vooral de prachtige kwekerij van Passiflora aan De Akkers 5.
Geniet van de weelderige kweektuin, neem een drankje en laat je inspireren door de natuurlijke rust.
Mogelijk ga je met een paar mooie planten weer huiswaarts. De kwekerij wordt gerund door mensen met een verstandelijke beperking en begeleiders van Alliade.
Familiepark De Naturij biedt allerhande speelplezier, inclusief een kinderboerderij, op een terrein van maar liefst 70.000 m². Het is gelegen aan Oude Slingeweg 4.
Een van de speeltoestellen heet Muizen op zolder - een groepje muizen laat zich de kaas goed smaken!
Het is in 1985 gemaakt door de bekende Drachtster beeldhouwer Anne Woudwijk.
Aan Morra 2-15 vind je Ruby Escape Rooms.
Wees niet bevreesd voor geestverschijningen in het donkere woud...
Laat je ondergronds opsluiten en probeer weer onder de levenden te komen...
Gebruik jouw magische krachten om de wereld van de ondergang te redden...
Aan spanning en vermaak geen gebrek!
Kunst in huis verhoogt de sfeer.
Aan de muur, op tafel, in de tuin, realistisch, abstract, expressief, ingetogen... de mogelijkheden zijn eindeloos.
Kijk eens in de Online Art Gallery van Artleader aan Morra 11.
Vrouw Holle
Uit een sprookje van Grimm!
Kunstenaar Hanneke Roelofsen maakte het beeld in 1998 van keramiek en beton.
Het bevat talloze mozaïeken waaraan kinderen met een beperking meehielpen. In 2011 is het verplaatst naar De Lanen, nabij De Akkers.
Surprise!
Beeldhouwers Albert Dedden en Paul Keizer, samen bekend als kunstenaarsduo Dedden & Keizer en ook wel als Spacecowboys, maakten dit kunstwerk in 2005.
De cartooneske blauwe eend van 6,5 meter hoog is inderdaad verrassend op het plein van Flevo tussen school en winkelcentrum.
In het veld
Dit roodkoperen beeld staat op de kruising van Morra en de Oude Slingeweg.
Het bestaat uit twee mensen, de een op de schouders van de ander, en balanceert op bieten - dit zou de ecologische principes weergeven die bij de bouw van de woonwijk zijn toegepast.
Kunstenaar Theo Schepens maakte het in 2004.
Integratiegedachte
In 1976 was kunstenaar Cees Hoogerbrug lid van de oudercommissie van de openbare school in De Drait.
Hij maakte toen dit beeld van staal om in de jonge woonwijk het samengaan van mensen te benadrukken. Het staat in het parkje van de Hunze.
Even op de fiets van De Drait naar De Singels? De fietsbrug van maar liefst 240 meter is een ideale verbinding. Even afzien bij het klimmen, maar dat wordt direct daarna beloond!
Dankzij de honderden led-lampjes in de puntvorm is de fietsbrug ook 's nachts een landmark.
De naam lijkt op een chemische formule, maar het is een moderne stadspoort van Drachten, net als Skûtsje Hendrika in De Folgeren en het Monument voor toekomstig geluk in De Wiken.
Kunstenaar Frank Havermans is bekend om zijn KAPKARs - hij heeft veel architectonische installaties gemaakt die beginnen met deze naam. De toevoeging A7-29 X FT staat voor snelweg A7, afslag 29 bij de kruising (X) met de fietstunnel (FT) tussen de Oude Slingeweg en buitengebied West.
Bijzonder aan het kunstwerk is dat het bovendeel beweegt, als de portaalkraan van een scheepswerf. Dat maakt het zeer toepasselijk voor Drachten.